سالهای بین 1915 تا 1923 سالهای مرگ باری برای آشوری ها بوده است. طی قتل عام هایی که در آن دوره بوقوع پیوست، بالغ بر 750000 آشوری درمناطق جنوبی تحت سلطه حکومت عثمانی به قتل رسیدند. این عده شامل آشوری ها ، کلدانی ها و سریانیها بود. در کنار آنها تعداد 950000 یونانی و 1.500000 ارمنی نیز کشته شدند. تا مدتها بعد از این واقعه هیچگونه اعلام رسمی در مورد کشته شدن آشوری ها وجود نداشت و تنها گاهی در صحبت از کشتار ارامنه اشاره ای به آشوری ها می شد. اما در سالهای اخیر با کوشش خستگی نا پذیر آشوری های سراسر جهان این واقعه به اطلاع مردم جهان رسیده و به رسمیت شناخته شدن آن مورد تقاضا می باشد. نام سیفو که معادل سیف (شمشیر) است نخستین بار توسط بعضی از گروههایی که اقدام به شناساندن این واقعه در سطح جهانی نمودند مورد استفاده قرار گرفت. از این واقعه به نام نسل کشی نیز یاد می شود.
ریشه این قتل عام به قبل از جنگ جهانی اول بازمی گردد. حکومت ترکهای جوان که پنج سال قبل از شروع جنگ جهانی اول کنترل امپراطوری عثمانی را بدست گرفتند، در نظر داشت که به نیروهای متحد یعنی آلمان و ایتالیا بپیوندد و به همین منظور قانونی را تصویب کرد که به موجب آن تمام مردان جوان تحت حکومت عثمانی مجبور به شرکت در جنگ بودند. حکومت عثمانی در 29 اکتبر 1914 رسمأ وارد جنگ شد و از این موقعیت برای پاک کردن صورت مسئله حقوق اقلیت
های دینی خود (ارامنه، آشوریها و یونانیها) سواستفاده نمود. در آن زمان آشوریها در ایالت های حکاری، شیرناک وماردین
درآوریل 1915 نیروهای ترکیه وارد منطقه گَوَر شدند و تمام جمعیت آن را قتل عام کردند. قبل از این واقعه (در اکتبر 1914) 71 تن از آشوریها را از همان منطقه دستگیر کرده و به مرکز حکومت محلی در باشقالا برده و به قتل رساندند. در فوریه 1915 جودت پاشا که فرماندار وان بود اعلام کرد که (ما آذربایجان را از وجود ارامنه و آشوریها پاک کرده ایم و همین کار را با وان هم انجام خواهیم داد ). در اواخر سال 1915 ، جودت بیگ، فرمانده نظامی دولت وان که با 8000 سرباز وارد سیرت شده بود دستور قتل عام 20000 تن ازساکنین 30 روستا را صادر کرد. روستای سیرت که جمعیتی آشوری و ارمنی داشت محل زندگی اسقف کلدانی ادی شیر از شخصیت های فرهنگی زمان خود بود که در این واقعه توسط کردها به قتل رسید..
در 2 مارس 1918 عثمانی ها که توسط سربازان کرد راهنمایی می شدند یکی از مهم ترین رهبران آشوری یعنی مار شمعون بنیامین نوزدهم را به قتل رساندند. نیروهای عثمانی همچنین وارد قسمت های شمال غربی ایران شدند. در فوریه 1915 ارتش ترکیه وارد اورمیه شد. در همان ابتدا 61 آشوری از میسیونری فرانسوی گروگان گرفته شدند . پس از آزاد کردن 20 تن از آنها در ازای دریافت پول، سر بقیه آنها را روی پله های چهاربخش از تن جدا کردند. تمام روستاهای اورمیه خلع سلاح شدند و تعداد بسیار زیادی از آشوری ها به قتل رسیدند در 25 فوریه 1915 نیروهای ترکیه راه خود را به سوی دهکده های گلپاشان و سلماس باز کردند. تقریبأ تمام مردم گلپاشان با گلوله کشته شدند. اهالی مسلمان روستاهای سلماس 750 نفر از آشوریها را در خانه های خود پناه دادند. اما عثمانی ها وارد خانه ها شده و تمام این افراد را با طناب بسته و از خانه ها بیرون آورده و در زمینهای بین خسرو آباد و هفتوان به قتل رساندند. حمایت اهالی ترک این روستاها از آشوریها و ارامنه در گزارش مقامات بریتانیا در 1915 نیز ثبت شده است. نامه ها یی از مبلغین مذهبی آلمانی که بین آشوریها اقامت داشتند (که در 18 اکتبر 1915 در روزنامه هلندی (ده نیووه روتر دامشه کورانت) انتشار یافته) قسمتی از این فحایع را بدین صورت منعکس کرده است: آخرین خبر حاکی است که چهار هزار آشوری و یکصد ارمنی فقط در ظرف پنج ماه گذشته در میسیون ها جان سپرده اند. کلیه آبادی های حول و حوش این منطقه به استثنای دو سه آبادی، مورد غارت و چپاول قرار گرفته، به آتش کشانده شده و نابود گشته اند. تعداد 20،000 نفر مسیحی در اورمیه و اطراف آن سلاخی شده اند. بسیاری از کلیساها ومنازل این شهر را آتش زده و نابود کرده اند.... )
در یک نامه دیگر از مبلغین آلمانی چنین نوشته شده است:
(در هفتوان و سلماس 850 جسد بدون سر فقط از چاه ها و آب انبارها کشف شده است. چرا؟ ... زیرا افسر فرماندهی برای هر سر مسیحی جایزه تعیین کرده بود. فقط در هفتوان بیش از 500 نفر زن و دختر به کردها و سنجبولاق ها واگذار شدند. تصورش را بکنید که بر سر این مخلوقات بدبخت چـه آمـده است. در دیلمان مسیحیان را دسته دسته بـه
زندان افکنده و به تغییر دین مجبور می ساختند...گلپارجین (گلپاشان) ثروتمند ترین آبادی ایالت اورمیه را با خاک یکسان کردند و مردها را به قتل رساندند. زنان و دختران خوشگل ربوده شدند. همین عمل را در بابارو (بابرود) انجام دادند. صدها زن هنگامی که دیدند که چگونه بسیاری از خواهرانشان روز روشن در وسط جاده ها مورد تجاوز و هتک ناموس قرار می گیرند خودشان را به عمق رودخانه پرت کردند. در میاندوآب واقع در ناحیه سولدوز نیز همین وقایع رخ داد. در زمستان 1915، 4000 آشوری از بیماری و گرسنگی و سختی راه جان سپردند و 1000 نفر در دهکده ها ی اورمیه به قتل رسیدند. در 1918 تعدادی از آشوری ها از ترکیه فرار کردند و به سمت اورمیه حرکت کردند. قبل از آن مار شمعون بنیامین 3500 تن از آشوری ها را در شهر خوی سکنی داده بود. مدت کمی پس از این واقعه نیروهای کردِ ارتش عثمانی تمام این جمعیت را قتل عام کردند. یکی از معدود بازماندگان این واقعه، کشیش جان ایشو خاطرات خود از این واقعه را چنین بیان می کند:
... ما را در یک کاروان سرا جمع کردند و با تفنگ و طپانچه به ما شلیک کردند. خون در جوی های کوچکی روان بود و تمام محوطه باز داخل کاروان سرا تبدیل به حوضی از مایع قرمز شده بود. در همان حال آشوری های ساکن اطراف شهر را به داخل حیاط یک خانه می آوردند. آنها را هشت روز بدون غذا نگهداری کردند و در انتها به محلی که برای دفنشان در نظر گرفته شده بود بردند. اعدام آنها با بریدن انگشتهایشان (مفصل به مفصل) شروع می شد تا دو دست بطور کامل قطع می شد. سپس مجبورشان می کردند روی زمین دراز بکشند و در حالی که صورتشان رو به بالا بود خرخره شان را تا نیمه می بریدند تا شکنجه را طولانی تر کنند و در حین این که آنها با مرگ دست و پنجه نرم می کردند مورد ضرب و شتم قرار گرفته و بعد به سمت گودالهایی برده شده و قبل از مرگ کامل، دفن می شدند. مردان جوان و قوی را جدا می کردند و به عنوان هدف تیراندازی مورد استفاده قرار می دادند. بعضی از زنان زیبا و دختران جوان التماس می کردند تا کشته شوند، اما برخلاف میل برای خدمت در حرم سرای عثمانی برده شدند. بقیه زنان و دختران به سرنوشتی دچار شدند که قابل شرح نیست و در نهایت، مرگ آنها را از دست شیاطین نجات داد
.
در نیمه آخر 1918، تعداد 30،000 آشوری توسط انگلیسیها به خدمت گرفته شده و به بعقوبه واقع در عراق کنونی برده شدند. این انتقال مدت 25 روز به طول انجامید و حداقل 7000 تن در طول این سفر جان باختند. در 1920 بریتانیائی ها کمپ های محل اقامت آشوری ها را برچیدند. اکثریت آشوری ها تصمیم به بازگشت به منطقه حکاری گرفتند و تعداد کمتری در عراق پراکنده شدند. در سال 1933 آشوری های ساکن منطقه سمیل در عراق مورد کشتار قرار گرفتند و شمار قابل توچهی از آنها به قتل رسیدند. و از آن زمان تا کنون نیز در رژیم صدام حسین و بعد از آن ) خون پاکشان بارها بر زمین ریخته شده است .
تا به امروز چندین کشور جهان از جمله سوئد، ارمنستان، فرانسه وامریکا قتل عام آشوری ها (سیفو) را به رسمیت شناخته اند. سازمان بین المللی محققین قتل عام نیز در 2007 تأیید خود را اعلام کرده است. اما کشور ترکیه تا کنون از پذیرش این جنایت و عذرخواهی از ملت هایی که قربانی این فجایع بودند خودداری کرده است
منابع:
1 ـ اینترنت 2 ـ قتل عام ارمنیان نوشته اسماعیل رائین
